Istanboel, waar ik volgende keer graag met beter nieuws van terugkeer

‘Het lijkt op een gewone dag in een gewone stad. Misschien is het dat, denk ik, het geruststellende van zoveel Westerse vertrouwdheid, die maakt dat het gros van de bevolking rustig blijft en zwijgt. Er is toch niks aan de hand?’

Op 25 december landde ik voor de tweede keer in Istanboel om als waarnemer voor PEN Vlaanderen een nieuwe zitting van  het proces tegen de krant Cumhuriyet te volgen. Stiekem hoopte ik op tweede kerstdag de vrijlating van de overgebleven medewerkers van de krant te kunnen meevieren. Het draaide anders uit. Mijn verslag van twee dagen in een land op de rand van de afgrond lees je hier: Turkije, het land dat we niet mogen loslaten.

Istanboel, graag tot wederzien

Vorige week was er één om nooit te vergeten. Namens PEN België en de Nederlandse PEN was ik in Istanboel om er om als waarnemer aanwezig te zijn op het Cumhuriyet proces, samen met collega’s van andere PEN-centra en andere mensenrechtenorganisaties.

Zeventien medewerkers van de oppositiekrant Cumhuriyet, waaronder enkele topjournalisten, stonden er terecht omdat ze ‘terreuractiviteiten in de hand hebben gewerkt zonder lid te zijn van een terreurorganisatie”, in een Kafkaiaans absurd proces dat maar een doelstelling heeft: kritische stemmen in Turkije het zwijgen opleggen. Veel van de beklaagden, sommigen vaders van nog jonge kinderen, zaten al negen maanden in voorhechtenis, en konden hun familie maar één uur per week zien en dan nog achter glas.

Het was een week van grote emoties, grote moed, grote solidariteit. Ik was er getuige van hoe wreed en achteloos een regime om kan gaan met de levens van zijn burgers, maar vooral was ik getuige van de kracht en de schoonheid van mensen die vechten voor datgene waar ze in geloven.

Gedurende mijn verblijf daar hield ik een wereldblog bij voor MO*. Je kan mijn bijdragen hier lezen.

Het Turkije waar ik van houd.

De voorbije maanden zijn we met PEN intensief in de weer geweest om een platform te creëren voor Turkse schrijvers, bij de herdenking van de mislukte coup in Turkije, nu een jaar geleden. Veel schrijvers reageerden enthousiast en boden hulp. Sommigen lieten naderhand weten toch geen bijdrage te kunnen schrijven. Veel schrijvers zetten hun gedachten neer in beeldspraak, de literaire vorm van een land waar één kwaad woord over de machthebber je vandaag achter de tralies kan doen belanden. Sommige schrijvers werden vrienden. Allen die aan dit project meewerkten hebben hiervoor moed moeten opbrengen. In MO* en De Standaard der Letteren vonden we twee prachtige partners om hun teksten naar buiten te brengen. 

Lees hier de teksten van Irfan Babaoglu, Asli Perker en Birgul  in De Standaard der Letteren

Lees hier de teksten van: Nedim Gürsel, Mario Levi, Yavuz Ekinci, Irmak Zileli, Burhan Sönmez en Kader Sevinç  in MO*

De trein naar Landen

Ze waren met z’n drieën, ze liepen over het perron en het was niet duidelijk of ze echt vrienden waren of een los verband van jonge mensen die hoopten dat het met z’n drieën beter was dan alleen. Ze hadden een gitzwarte huid, ze droegen dikke anoraks bij zich, eentje had nog een warme muts op. Ze lachten ontspannen, grapten met elkaar en ik vroeg me af: zijn dit nu van die jongens die de zee zijn overgestoken? Hoe kunnen ze zo in hun schik zijn na alles wat ze hebben meegemaakt? Iedereen op het perron werd vrolijk van hun luchthartigheid. Ze namen dezelfde trein als ik, tot mijn verbazing, want mijn trein trekt het Hagelandse en Haspengouwse platteland in. In het dorpje waar ik af stap had de conducteur een van hen uit de trein gezet. Hij had geen kaartje. En ook geen papieren. En in het dorpje waar ik de trein uit stap is werkelijk niets te zoeken. En het was al avond. De jongen smeekte om weer op de trein te mogen. Dan moet ik er de politie bijhalen, zei de conducteur. De jongen smeekte nog. Dat hij in de eerstvolgende stad zou uitstappen, zei hij. Ik keek ernaar en dacht: zo meteen breng ik hem wel met de wagen naar die stad. En ik dacht: eerst geef ik hem een bord van de spaghetti die thuis op me staat te wachten. En net toen ik dat dacht, en net voor de deuren van de trein weer zouden sluiten zei de conducteur: allee, kom in de trein. En het is zo gek, te bedenken wat die ene seconde van aarzeling voor verschil zou hebben gemaakt. Misschien had hij zijn compagnons niet meer teruggevonden. Misschien waren er heel andere dingen met hem gebeurd dan nu.

Voor al wie graag schrijft

Schrijven en genieten, dat belooft het zomerprogramma van de Schrijfkaravaan. Op zoek naar inspiratie, de schrijver in jou volop tot leven brengen? Op zoek naar tijd en begeleiding om door te werken aan een project? Leren van grote auteurs en zo je eigen stijl ontwikkelen? Voor elk van die wensen biedt De Schrijfkaravaan een of meerdere schrijfweken aan. De eerste schrijfweek begint al op 12 juni, dus neem tijdig een kijkje op http://www.deschrijfkaravaan.be/lente-en-zomeraanbod-2017/

Zo hoop ik dat mijn zomer eruit zal zien, en u?

Deze zomer heb ik met De Schrijfkaravaan heel wat activiteiten in petto. Alle workshops zijn midweekformules en gaan door in mijn huis en de tuin. Intens én inspirerend zijn die schrijfweken, ook voor mij, en altijd weer is het genieten van zo’n dagen dat de creativiteit hoogtij viert. Zin om deel te nemen? Neem een kijkje in het onderstaande aanbod.

Naar de bronnen van je inspiratie is de traditionele schrijfvakantieweek die De Schrijfkaravaan nu al voor de vijfde keer organiseert. Op een plezierige en ontspannen manier ontdek je de diverse aspecten die bijdragen tot goed schrijven: je leert je zintuigen verbeelding, inlevingsvermogen inzetten, emoties verwoorden, gebruikmaken van beeldspraak… Je leert dat schrijven zoveel meer is dan een goed plot bedenken of een knappe stijl hanteren.

Data: 12 tot 16 juni en 10 tot 14 juli

Meer info: schrijfvakantieweek ‘Naar de bronnen van jouw inspiratie’.

De doorschrijfweken zijn ideale midweken voor wie een goede (door)start wil maken aan een schrijfproject of een bestaand project wil afwerken, herstructureren, grondig herwerken enz. en daarbij begeleiding wenst. Een soort co-working space voor schrijvers. Maximum zes schrijvers werken elk op een eigen werkplek in huis aan hun project en kunnen daarbij steunen op de input van de begeleidster en indien gewenst groepsfeedback krijgen.

Data:   19 tot 23 juni en 21 tot 25 augustus

Meer info: Doorschrijfweken 

Lezen voor schrijvers is een workshop waarin we de teksten van anderen (leren) bestuderen om zelf beter te schrijven. De workshop is gebaseerd op het boek  ’Reading like a writer’, aangepast aan de Nederlandstalige context. We bestuderen zaken als woordgebruik, zinsritme, beschrijving en dialoog met zowel Nederlandstalige als vertaalde voorbeelden en gaan zelf met de ontdekkingen aan de slag.

Data: 17 tot 21 juli

Meer info: Lezen voor schrijvers

Met lezers ‘Dat is wat ik bemin’ naar Parijs

Dag,

In augustus 2015 verscheen mijn roman Dat is wat ik bemin bij uitgeverij Cossee. Heel wat lezers vertelden me achteraf dat ze zin hadden om de plekken waar de roman zich afspeelt – de Luberon en Parijs – op te zoeken. Sommigen deden het ook. En sommige lezers, op de facebooksite van Iedereen Leest, fantaseerden erover een bus in te leggen naar Parijs.

Het Parijs van Dat is wat ik bemin delen met mijn lezers: het leek me ook zelf een leuk idee. Ik heb lang enkel met dat idee gespeeld, maar het concrete resultaat van dat spelen ligt nu hier: een uitnodiging voor een tweedaagse in Parijs, met Dat is wat ik bemin en de avonturen van de auteur tijdens het schrijven ervan als leidraad, maar met Parijs zelf, en de schoonheid die ze te bieden heeft, bezongen door auteurs zo divers als Ernest Hemingway, Adriaan Van Dis of Bregje Hofstede, in de hoofdrol. Twee dagen zwerven door de straten waar de denkbeeldige Valérie rondzwierf, en ik terwijl ik haar uitvond en vele schrijvers voor mij. Zin om mee te komen?

Isabelle Rossaert

Meer weten over de tweedaagse naar Parijs? Inschrijven? Klik dan hier

Een nieuw jaar, nieuwe auteurslezingen

Niets zo fijn als in dialoog kunnen gaan met mijn lezers. En daarvoor zijn er natuurlijk de auteurslezingen. In je klas, je boekhandel, je bib of cultuurcentrum, je vereniging: een moment van verstilling en reflectie, een kans om vragen te stellen over boeken, schrijven of de zaken die je bezighouden.

Hoe diep gaat liefde bij afwezigheid? Waarom zijn brieven en dagboeken helend? Dit zijn twee thema’s waarover ik een lezing geef. Graag met een interactief luik erbij.

Luister je liever naar een verhaal? Ik heb twee nog niet gepubliceerde verhalen in petto. In De witte orchidee viert een stervende man Valentijn met zijn vrouw. In Vol en zilverwit de maan geraakt een jonge journaliste in de ban van de kapitein van een cruiseschip. Twee verhalen over liefde in een grensgebied waaruit u er één kan kiezen. Achteraf maak ik graag tijd voor een nabespreking met het publiek.

Meer info over deze lezingen vindt u hier of op de website voor de auteurslezingen van het Vlaams Fonds

Dekens op het trottoir

‘Depuis que ma femme est morte, j’ai perdu mes élégances.’ Het is zo’n jaar of twintig geleden dat ik rond deze tijd voor de weekendbijlage van De Standaard een reportage schreef over de daklozen in Brussel. Ik volgde er één de hele dag. Hij werd gefotografeerd voor de Delhaize bij de Beurs. Op het raam was een gigantische champagnefles geschilderd waar net de kurk van af sprong. Zo’n oude man, met een loden jas, een dikke baard en een fles in een bruin papieren zak: het is niet zo moeilijk daar tegen te kunnen. Veel moeilijker was het gisterenavond, toen ik nog laat van de Beursschouwburg naar het Centraal Station terugliep. Daar op die route, tussen Winterpret en Grote Markt, de mensen te zien zitten in hun burchtje van volle valiezen. Dat nest van dekens, waarin tussen man en vrouw de contouren zichtbaar waren van twee slapende kinderen. Ik kwam van een avond vol kortverhalen. Er liep veel volk op straat. En plots was niet meer duidelijk wat werkelijkheid was, en wat fictie.

Lezen for Life, dat doet u toch ook?

Nog tot de warmste week, in december, kan u Lezen for Life! Voor wat?  Lezen for Life wil lezers oproepen om zich te verenigen voor het goede doel! Het concept is simpel: spaar dit najaar een zelfgekozen bedrag per gelezen boek en schenk het aan Lezen for Life, BE28 7360 2359 5720 . De opbrengst gaat naar geregistreerde doelen van Music for Life die zich met taal, lezen en leesbevordering bezig houden.  Meer info: https://www.facebook.com/lezenforlife/